Ιατρικό χειρουργικό σφάλμα

Για την ύπαρξη χειρουργικού σφάλματος ευθύνεται ο χειρουργός, ο οποίος δεν ανταποκρίνεται στο μέτρο επιμέλειας του μέσου καταρτισμένου και ευσυνείδητου ιατρού της ειδικότητας του 1

Χειρουργικό σφάλμα αποτελεί και η παράλειψη της έγκαιρης διενέργειας χειρουργικής επέμβασης, που κρίνεται αναγκαία με βάση τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης. 2

Ευθύνη χειρουργού – αναισθησιολόγου – λοιπού προσωπικού

Για τη διάκριση της ευθύνης των ατόμων που συμμετέχουν στην διενέργεια χειρουργικής επέμβασης υπάρχουν οι κάτωθι δύο θεωρίες 3

Α. Θεωρία κατανομής ευθύνης του καθενός με βάση την ιατρική εξειδίκευση και τη συγκεκριμένη, κάθε φορά, κατανομή εργασίας 4

Με βάση τη παραπάνω θεωρία ο χειρουργός έχει την ευθύνη της επέμβασης αυτής καθαυτής, ο δε αναισθησιολόγος την ευθύνη της νάρκωσης και παρακολούθησης των ζωτικών λειτουργιών του ασθενούς.

Διευκρινίζεται πως ο χειρουργός έχει την υποχρέωση να μην προχωρήσει στη διενέργεια της επέμβασης, αν διαπιστώσει εμφανείς ελλείψεις στη διενέργεια νάρκωσης και παρακολούθησης του ασθενούς 5

Περαιτέρω, αστική ευθύνη μπορεί να έχει και το παραϊατρικό προσωπικό, όπως νοσοκόμες, μαίες, εργαλειοδότες/τριες 6

Β. Θεωρία αναγνώρισης του χειρουργού ως επικεφαλής ομάδας ιατρών, δίνοντάς τους οδηγίες και συμβουλές κατά τέτοιο τρόπο που αυτοί να υπόκεινται στον έλεγχό του 7

Σε αυτή τη περίπτωση ο χειρουργός έχει την ευθύνη τόσο για τις δικές του πράξεις, όσο και των συναδέλφων του γιατρών καθώς και του παραϊατρικού προσωπικού.8

Ασφαλιστική κάλυψη χειρουργού επικεφαλής ομάδας γιατρών:

Για να αποζημιωθεί χειρουργός, επικεφαλής ομάδας ιατρών, για λάθος μέλους της ομάδας του θα πρέπει το πρόγραμμα να παρέχει την κάλυψη «λάθη βοηθών και προστηθέντων».

Εάν το πρόγραμμα που έχει επιλέξει δεν παρέχεται συγκεκριμένη κάλυψη ο ιατρός έχει τη δυνατότητα να το ζητήσει εγγράφως κατά τη συμπλήρωση της αίτησης ασφάλισης. Η ασφαλιστική εταιρεία θα εκτιμήσει τον κίνδυνο και θα απαντήσει στον ιατρό εάν δέχεται την κάλυψη ή όχι.

Τυπολογία και διάκριση χειρουργικών ιατρικών σφαλμάτων

Η διάκριση των χειρουργικών ιατρικών σφαλμάτων γίνεται με βάση δυο διαφορετικά κριτήρια: α) το στάδιο τέλεσης του λάθους ή παράλειψης (προεγχειρητικό, κατά την τέλεση της επέμβασης, μετεγχειρητικό) και β) με την ειδικότητα του χειρουργού και του είδους επέμβασης (π.χ. ορθοπαιδικού, νευροχειρουργού κ.λπ.). Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα χειρουργικά σφάλματα ανά στάδιο της επέμβασης

Προεγχειρητικά σφάλματα

Τέτοια είναι τα σφάλματα που προκύπτουν από τον προεχγειρητικό έλεγχο του ασθενούς. Ενδεικτικά και όχι περιοριστικά αναφέρονται:

  • Διαγνωστικά λάθη 9
  • Πρόκληση βλαβών από τη χρήση διαγνωστικών μέσων
  • Πλημμελής λήψη προεγχειρητικού ιστορικού 10

 

Σφάλματα κατά την τέλεση της επέμβασης

Αυτά προκύπτουν όταν –από μη lege artis διενέργεια χειρουργικής επέμβασης ή εξ αμελείας λανθασμένο χειρισμό ιατρικών εργαλείων– έχουμε σωματικές βλάβες ή θάνατο του ασθενούς. 11

Ευθύνη του χειρουργού υπάρχει και για λάθος το οποίο έγινε κατά το στάδιο της επέμβασης, αλλά οι επιπλοκές εμφανίστηκαν μεταγενέστερα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ακούσια εναπόθεση εργαλείων και αντικειμένων στο σώμα του ασθενούς12 Περαιτέρω, ευθύνη του χειρουργού υπάρχει και στην περίπτωση επιμόλυνσης του ασθενούς κατά τη διάρκεια της επέμβασης 13

Σφάλματα κατά το μετεγχειρητικό στάδιο

Αστική ευθύνη του χειρουργού μπορεί να προκύψει και κατά το μετεγχειρητικό στάδιο επιμέλειας που οφείλει να παράσχει στον ασθενή, μεριμνώντας για την εξέλιξη της υγείας του μετά την επέμβαση από τυχόν επιπλοκές, για την επούλωση τραυμάτων, για την απομάκρυνση ραμμάτων κ.λπ.14

Σφάλματα σε όλα τα στάδια της επέμβασης.

Η νομολογία έχει αναδείξει χειρουργικά σφάλματα που έγιναν σε όλα τα στάδια της επέμβασης15

Σημαντική ενημέρωση

Η πηγή της παρατιθέμενης νομολογίας είναι το σύγγραμμα της Μαρίας Λασκαρίδου, Αστική ιατρική ευθύνη κατά τη διενέργεια χειρουργικών επεμβάσεων, Εκδόσεις Αντ.Σάκκουλα

Ασφαλιστική κάλυψη χειρουργικών σταδίων

Τα ασφαλιστήρια συμβόλαια αστικής ευθύνης γιατρών καλύπτουν πράξεις ή παραλείψεις του ασφαλισμένου ή λήπτη της ασφάλισης σε όλα τα στάδια της χειρουργικής επέμβασης, με την προϋπόθεση το συγκεκριμένο λάθος ή παράλειψη να μην εμπίπτει στις εξαιρέσεις των γενικών και ειδικών όρων του ασφαλιστηρίου συμβολαίου (π.χ. τέλεση επέμβασης υπό την επήρεια μέθης).

1ΑΠ 496/2010, ΑΠ 427/2015, ΑΠ 2/2009, ΣτΕ 2736/2007, ΠΠρωτΑθ 453/2015, ΣτΕ 3081/2003,ΑΠ 160/2001
2 ΑΠ 974/2014
3 Εκδόσεις Αντ.Σάκκουλα, Μαρία Λασκαρίδου, Αστική ιατρική ευθύνη κατά τη διενέργεια χειρουργικών επεμβάσεων, σελ. 126-129
4 Εκδόσεις Αντ.Σάκκουλα, Μαρία Λασκαρίδου, Αστική ιατρική ευθύνη κατά τη διενέργεια χειρουργικών επεμβάσεων, σελ. 126-129
5 Εκδόσεις Αντ.Σάκκουλα, Μαρία Λασκαρίδου, Αστική ιατρική ευθύνη κατά τη διενέργεια χειρουργικών επεμβάσεων, σελ. 127
6 ΠΠρΘεσσ 33096/2007
7 Χάρης Πολίτης ΕπΙΔ 2010, 799,υποσ.22 και Χάρης Πολίτης Ιατρικό Δίκαιο σελ.362
8 Εκδόσεις Αντ.Σάκκουλα, Μαρία Λασκαρίδου, Αστική ιατρική ευθύνη κατά τη διενέργεια χειρουργικών επεμβάσεων, σελ. 128
9 ΣτΕ 572/2013
10 ΑΠ 180/2011
11 ΑΠ 160/2001, ΠΠρΘες.10553/2009, ΔΕφΘ 2447/2013, ΠΠρΑθ 453/2015, ΑΠ 221/2016
12 ΑΠ 2/2009
13 ΣτΕ 2736/2007, ΣτΕ 330/2009
14 ΣτΕ 2736/2007, ΣτΕ 330/2009
15 Εκδόσεις ΠΠρΘεσσ 10553/2009, ΑΠ 496/2010
Share it!