Σφάλμα ανάληψης υπάρχει όταν ο ιατρός αναλαμβάνει ασθενή παρότι δεν διαθέτει τις ατομικές ικανότητες για αυτό ή δεν συντρέχουν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις που εξασφαλίζουν την τήρηση του ενδεδειγμένου προτύπου επιμελείας^.1

Αντιθέτως δεν στοιχειοθετείται σφάλμα ανάληψης σε περιπτώσεις που ο ιατρός, είτε δεν έχει ουσιαστική συμμετοχή στη θεραπεία του ασθενούς, είτε όταν δεν έχει την ευθύνη επιλογής τρόπου και μέσων θεραπείας του ασθενούς-πχ ειδικευόμενος ιατρός-, είτε όταν δεν εκπληρώνονται οι νόμιμες προϋποθέσεις για την εκτέλεση της ιατρικής πράξης. ²

Διαφορετική είναι η περίπτωση κατά την οποία ειδικευόμενη ιατρός εκτίμησε η ίδια, χωρίς τη συνδρομή ειδικού γιατρού,  περιστατικού και αξιολόγησε λανθασμένα την κατάσταση του ασθενούς με αποτέλεσμα το θάνατό του. ³

Παραδείγματα σφάλματος ανάληψης είναι, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά:

• Ανάληψη περιστατικού εκτός ειδικότητας . Όπως τονίζεται στη βιβλιογραφία για την ασφάλιση της ιατρικής αστικής ευθύνης « …. η βλάβη του ασθενούς δεν προκαλείται από το ίδιο το γεγονός της ανάληψης , αλλά από κάποιο ειδικότερο σφάλμα στο οποίο υπέπεσε ο γιατρός, ακριβώς λόγω της εξ αρχής αδυναμίας του να ανταποκριθεί στο φύλο οφειλόμενο πρότυπο επιμέλειας» ⁴
• Ανάληψη περιστατικού για το οποίο απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις η εξοικείωση με την επιλεγμένη μεθοδολογία ⁵

Χαρακτηριστικό παράδειγμα από τη νομολογία είναι η απόφαση ΠΠρΧαν 226/2009, όπου γυναικολόγος ανέλαβε τη διενέργεια υπερήχου, χωρίς να διαθέτει την απαραίτητη εκπαίδευση και κατάρτιση.

• Εκτέλεση ιατρικών πράξεων χωρίς τον κατάλληλο εξοπλισμό και χωρίς το απαιτούμενο προσωπικό  . Χαρακτηριστικό παράδειγμα η τέλεση χειρουργικής επέμβασης σε μια οργανωμένη μονάδα υγείας,  αλλά στο ιατρείο και χωρίς την παρουσία αναισθησιολόγου
• Παροδική αδυναμία λόγω κούρασης, ασθένειας ή επήρειας φαρμάκων.
• Σημαντικό σφάλμα ανάληψης αποτελεί και η παράλειψη να ζητήσει τη συνδρομή άλλων ιατρών της ίδιας ή διαφορετικής ειδικότητας, σε περιπτώσεις που αυτό απαιτείται από την κατάσταση της υγείας του ασθενούς.⁶
• Σφάλμα ανάληψης αποτελεί και η μη συγκρότηση ιατρικού συμβουλίου, μολονότι το έχει ζητήσει ο ασθενής ή παραλείπει να συστήσει ο ίδιος τη συγκρότηση ιατρικού συμβουλίου όταν αυτό επιβάλλεται από την κατάσταση της υγείας του ασθενούς ⁷
• Σφάλμα ανάληψης αποτελεί και η μη εξοικείωση και εμπειρία σε σύγχρονες ιατροτεχνολογικές μεθόδους.⁸