Απόφαση Αρείου Πάγου 687/2013, Αστική Ιατρική Ευθύνη Οφθαλμιάτρου. Ασφαλιστικός σχολιασμός της απόφασης. Σημαντικό ιατρικό σφάλμα μη ενημερωμένης συναίνεσης.

Εισαγωγή- Disclaimer.

Η παράθεση δικαστικών αποφάσεων ΔΕΝ γίνεται με σκοπό τη νομική ερμηνεία και τον οποιοδήποτε νομικό σχολιασμό επί αυτών.

Η επαγγελματική μας ιδιότητα είναι αυτή του Insurable Risk Manager και του Ασφαλιστικού Διαμεσολαβητή,  επομένως η οποιαδήποτε απόπειρα νομικής ερμηνείας θα συνιστούσε επαγγελματικό ατόπημα και αντιποίηση επαγγέλματος.

Η παράθεση των δικαστικών αποφάσεων γίνεται με μοναδικό σκοπό την ασφαλιστική ερμηνεία της απόφασης, δηλαδή το πως θα λειτουργούσε ο μέσος όρος των ασφαλιστικών προγραμμάτων ασφάλισης αστικής ιατρικής ευθύνης, επί του πραγματικού γεγονότος που περιγράφεται στην απόφαση.

Επιπλέον, μέσω αυτής της ασφαλιστικής ερμηνείας των αποφάσεων αναδεικνύονται καίρια ζητήματα των καλύψεων και παροχών των ασφαλιστηρίων συμβολαίων, τα οποία σημαντικό μέρος της ιατρικής κοινότητας πιθανόν  να αγνοεί ή να υποτιμά την σημασία τους.

Πηγή ανεύρεσης απόφασης

Κωνσταντίνος Φράγκος, Ιατρική Ευθύνη, Εκδόσεις Σάκκουλα, σελ.228.

Αντικείμενο ασφαλιστικής ανάλυσης

Η ασφαλιστική ανάλυση της παραπάνω απόφασης αφορά την παρουσίαση του σημαντικού ιατρικού σφάλματος της μη ενημερωμένης συναίνεσης του ασθενούς, την αντιμετώπισή του από τα ασφαλιστήρια προγράμματα ιατρικής αστικής ευθύνης, τις πιθανές περιπλοκές ως προς την απρόσκοπτη αποζημίωση και τις απαιτούμενες ενέργειες του ιατρού, οι οποίες θα συμβάλλουν στην απρόσκοπτη αποζημίωση.

Το γεγονός

Ασθενής με μυωπία, αλλά με οπτική οξύτητα 10/10 με χρήση διορθωτικών γυαλιών μυωπίας, αποφασίζει να πραγματοποιήσει επέμβαση διόρθωσης μυωπίας με Leizer, καθαρά για αισθητικούς λόγους απεξάρτησης από τα γυαλιά μυωπίας.

Μετά την επέμβαση υπήρξε βλαπτική μεταβολή της υγείας του , αφού η οπτική οξύτητα με διορθωτικά γυαλιά μειώθηκε στο 4-5/10 και επιπλέον επήλθε μόνιμη θόλωση του κερατοειδούς.

Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, οι τελέσαντες την επέμβαση οφθαλμίατροι, δεν ενημέρωσαν-ως όφειλαν- τον ασθενή για τις πιθανές παρενέργειες της επέμβασης, ήτοι αυτές της μόνιμης θόλωσης του κερατοειδούς και την επανεμφάνιση της μυωπίας σε  ποσοστό 7%.

Τα παραπάνω έχουν σαν αποτέλεσμα την ανάγκη μεταμόσχευσης κερατοειδούς, με επισφαλή αποτελέσματα, συνεπακόλουθα την επιβάρυνση του ασθενούς με επιπλέον χειρουργικές επεμβάσεις.

Ο ενάγων ασθενής διατείνεται πως απώλεσε την δυνατότητα να αποφασίσει αν θα έκανε την επέμβαση διόρθωσης μυωπίας με Leizer, γνωρίζοντας τα παραπάνω δεδομένα.

Ασφαλιστική αντιμετώπιση γεγονότος – πιθανό πρόσκομμα αποζημίωσης από τα ασφαλιστήρια προγράμματα αστικής ιατρικής ευθύνης.

Από τα παραπάνω τεκμαίρεται πως -εκτός άλλων- οι οφθαλμίατροι υπέπεσαν στο ιατρικό σφάλμα της μη ενημερωμένης συναίνεσης του ασθενούς στην ιατρική πράξη, άρθρα 11 και 12 ν.3418/2005, Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας.

Σύμφωνα με την βιβλιογραφία ασφάλισης της ιατρικής αστικής ευθύνης¹ η υποχρέωση ενημέρωσης και συναίνεσης του ιατρού προς τον ασθενή είναι και συμβατική (ως εκ της σύμβασης ιατρικής αγωγής) και νομική.

Κατά συνέπεια, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα προσκόμματος αποζημίωσης από τα ασφαλιστήρια προγράμματα αστικής ιατρικής ευθύνης που εξαιρούν τις ΣΥΜΒΑΤΙΚΕΣ ΕΥΘΥΝΕΣ του ασφαλισμένου ιατρού.

Επιπλέον, ελλιπής ενημέρωση του ιατρού επισύρει την αστική του ευθύνη, αφού δε πληρείται η υποχρέωση ενημερωμένης συναίνεσης του ασθενούς, με αποτέλεσμα η ιατρική πράξη να θεωρείται αυθαίρετη και να συνιστά προσβολή προσωπικότητας του ασθενούς.² 

Με δεδομένο πως σε σημαντικό αριθμό ασφαλιστηρίων προγραμμάτων ιατρικής αστικής ευθύνης εξαιρείται η προσβολή προσωπικότητας, καθίσταται σαφές πως και σε αυτή την περίπτωση υπάρχει σοβαρή πιθανότητα προσκόμματος αποζημίωσης.

Επιπλέον, σε κάποια προγράμματα παρατηρείται το φαινόμενο να καλύπτονται οι συμβατικές ευθύνες του ιατρού, να εξαιρείται όμως η προσβολή προσωπικότητας, η οποία είναι το νομικό αποτέλεσμα παραβίασης της ΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ του ιατρού να ενημερώσει τον ασθενή, ώστε να λάβει τη νόμιμη συναίνεσή του.

Σε κάθε περίπτωση, η πλέον ασφαλής άποψη επί της ασφαλιστικής αντιμετώπισης του παραπάνω θέματος, είναι αυτή της ασφαλιστικής εταιρείας που έχει επιλέξει να συνεργαστεί ο ιατρός, κατόπιν έγγραφου ερωτήματός του.